TT&VH) - Lâu nay nhắc tới cải lương là không ít người nghĩ đến những gì xưa cũ và công chúng của bộ môn nghệ thuật này cũng chỉ toàn những “ông già bà lão”. Thật vậy, bước vào rạp Hưng Đạo, “địa chỉ đỏ” của sân khấu cải lương TP.HCM những năm gần đây, lứa tuổi trung niên chiếm áp đảo. Khán giả trẻ rất ít, cao lắm là 30% tổng số khán giả. Có đúng là người trẻ đang quay lưng với cải lương - bộ môn nghệ thuật được xem là “máu thịt” của vùng đất Nam bộ hay không?
Người trẻ “nghiện” cải lương
Loại hình nghệ thuật nào cũng có đối tượng công chúng riêng, cải lương cũng vậy, thậm chí công chúng của cải lương còn rất đông mà điển hình là các cuộc thi Triển vọng cải lương Trần Hữu Trang, Chuông vàng vọng cổ, Bông lúa vàng... đều thu hút sự quan tâm của đông đảo khán thính giả. Khán giả trẻ, theo quy ước của người viết là khoảng từ 35 tuổi trở xuống, thì không nhiều, thế nhưng số này rất ổn định. Thậm chí nhiều người còn trở nên quen mặt với nhân viên nhà hát và nghệ sĩ vì tần số suất hiện ở rạp. Bước vào các diễn đàn cải lương như: cailuong.org.vn, cailuongvietnam.com, trinhtrinh.net, vulinh.net, tusuong.info... thì mới thấy sức hút của bộ môn nghệ thuật này đối với giới trẻ là rất lớn khi người truy cập và tham gia thảo luận sôi nổi trên các diễn đàn cải lương là một số lượng “khổng lồ”.
Vậy các bạn trẻ yêu mến cải lương này là ai, có phải là những con người “già trước tuổi”, hay “quê quê”, “sến sến”? Phần đông các bạn trẻ mà người viết tiếp xúc đều thể hiện hình ảnh của giới trẻ Việt Nam thời @: Trẻ trung, năng động, sôi nổi, có trình độ và rất có cá tính. Họ đến từ khắp mọi miền Nam - Trung - Bắc chứ không riêng gì cái nôi cải lương Nam bộ, và một bộ phận là những Việt kiều sống xa quê, nhiều người sinh ra và lớn lên ở nước ngoài chưa từng về quê hương nhưng vẫn bị hấp dẫn bởi loại hình nghệ thuật truyền thống của dân tộc; có bạn còn là học sinh, có bạn là sinh viên, là du học sinh, nhiều người đã đi làm và thành đạt...
Nhiều bạn thoạt nhìn cứ tưởng là fan của ngôi sao ca nhạc nào đó, vì gu ăn mặc không khác những ngôi sao “thời thượng” là mấy, nhưng nhạc chuông điện thoại lại là một bài bản cải lương. Cũng có trường hợp đặc biệt như nick silver (thuộc thế hệ 8X, đang là luật sư) rất khoái rock, dancing, thích nghe nhạc cổ điển, xem ballet nhưng vẫn dành một tình yêu nồng nhiệt cho cải lương, sẵn sàng đến xem những vở diễn không hề có ngôi sao, những nghệ sĩ mới ra nghề vì “thích chất lửa của các bạn trẻ”, hay nick tieulangba (21 tuổi, sinh viên ngành thiết kế Đại học Hoa sen) quá yêu quý cải lương mà quyết định bảo lưu kết quả học để thi vào lớp diễn viên cải lương, khoa Kịch hát dân tộc, Trường Cao đẳng Sân khấu - Điện ảnh TP.HCM...
Các bạn trẻ đến với diễn đàn không chỉ để thỏa mãn niềm yêu thích, cập nhật thông tin về người nghệ sĩ mình yêu mến mà còn biến đây thành nơi trao đổi về văn hóa, về nghệ thuật truyền thống thật bổ ích. Nhiều bài viết thể hiện được con mắt của nhà phê bình với những nhận xét, bình luận và góp ý về các vở tuồng, vai diễn thậm chí về phương hướng phát triển của sân khấu cải lương rất xác đáng cho thấy sự am hiểu sâu sắc về nghệ thuật cải lương. Có nhiều chủ đề rất “chuyên môn” (Tuồng lịch sử Việt Nam - Sự thật và hư cấu, Tuồng và tích... ở trang
[You must be registered and logged in to see this link.] được lập ra và phân tích, bàn luận thấu đáo mà ngay cả những người trong nghề, những người làm công tác lý luận, nghiên cứu cũng phải gật gù tâm đắc. Họ là khán giả trẻ đấy nhưng suy nghĩ và kiến văn thì không hề non nớt chút nào.
Cuồng nhiệt chẳng kém fan nhạc trẻ
Còn về độ cuồng nhiệt thì các khán giả trẻ cải lương không kém cạnh ai. Những ngôi sao như NSƯT Vũ Linh, Thoại Mỹ, Thanh Ngân, nghệ sĩ Vũ Luân, Tú Sương... mỗi lần biểu diễn xong (dù chỉ là một trích đoạn) là chìm trong vòng tay của người hâm mộ với cơ man hoa và quà (đa số vẫn là giới trẻ). Có một bộ phận khán giả hầu như “có mặt trên từng cây số” với thần tượng của mình, không chỉ trong tất cả các buổi biểu diễn mà ngay cả những buổi tập, quay video, thu tiếng của thần tượng cũng được các fan trung thành theo dõi sát sao chụp hình, quay phim cẩn thận. Thậm chí nhiều bạn bước vào rạp là nhiều người đã đoán được đấy là fan của nghệ sĩ nào.
Phần lớn các website của giới nghệ sĩ cải lương (vulinh.net, trinhtrinh.net, tusuong.info, thanhthanhtam.com...) đều là do những khán giả yêu mến người nghệ sĩ tự đứng ra thành lập mà ngay cả nhân vật chính cũng không hề biết đến sự tồn tại của nó. Nick vicnhan (23 tuổi, đang làm việc cho một công ty mạng của Hong Kong) là người lập website trinhtrinh.net cho nghệ sĩ Trinh Trinh nói: “Đơn giản vì mình thích Trinh Trinh cũng như gia đình Minh Tơ từ lâu rồi. Trang web này như là món quà mà mình và các khán giả hâm mộ dành cho người nghệ sĩ mình yêu mến thôi”. Admin quản lý các diễn đàn này hoàn toàn tự nguyện. Họ xem việc bỏ thời gian, công sức ra cập nhật tin tức, hình ảnh về người nghệ sĩ mình yêu mến là một niềm vui, là tấm lòng đối với nghệ sĩ cũng như nghệ thuật cải lương.
Và đôi khi vì quá yêu mến thần tượng mà cũng xảy ra những xung đột nho nhỏ trên diễn đàn khi fan nghệ sĩ này chê bai hay khích bác nghệ sĩ kia. Tuy không dữ dội như cuộc chiến giữa các fan nhạc trẻ nhưng có thể khẳng định fan cải lương không hề “sến” và thiếu “lửa” chút nào.
Ninh Lộc